Culinair

Lekkere, leuke en lokale producten uit de Hanzesteden

  • Leestijd 11 minuten
  • 12700 x bekeken

In de Hanzesteden bruist het van de historie, cultuur en natuur. De ideale broedplaats voor lokale producten! De verschillende steden hebben zo hun eigen middeleeuwse charmes, geheimen en uniekheid, wat je terugziet in de diverse leuke én lekkere producten. Van het Hanzebier, het Hanzebrood, tot een Hanzebordspel. Dit maakt een divers aanbod van lokale producten. Wil je meer weten over onze streekproducten? Lees dan gauw verder!

Lokale producten uit de Hanzesteden, maar wat is een streekproduct nou eigenlijk?

Binnen onze Hanzesteden zijn er meerdere lokale producten tot stand gekomen. Deze zogeheten streekproducten zijn lekkernijen die afkomstig zijn uit de Hanzeregio en daar ook worden verkocht. Het gaat hier vaak om kleinschalige geproduceerde of verbouwde producten, gemaakt via streekgebonden receptuur of samenstelling. Belangrijke eigenschappen van deze streekproducten zijn de karakteristieke kenmerken van het product zoals de smaak, traditiegetrouwe werkwijzen of middeleeuwse geheimen. Een ander belangrijk onderdeel van streekproducten is dat men hiermee lokale ondernemers en boeren ondersteunt.

Hanzestad Zwolle
Hanzestad Zwolle

Streekproducten hebben ook vele voordelen voor het milieu. Hoe dichter bij huis, des te minder kilometers er worden afgelegd voordat je een streekproduct in huis hebt. Daarnaast wordt er ook minder verpakkingsmateriaal gebruikt gezien de producten een minder spannende route hoeven af te leggen. Als je bewust met de milieubelasting om wilt gaan, is het dus aan te raden lokaal te winkelen. Naast voedingsmiddelen, worden er binnen de Hanzesteden ook andere leuke producten geproduceerd. Graag vertellen wij je daar meer over!

Streekproducten binnen de Hanzesteden

De Hanzesteden Deventer, Doesburg, Elburg, Harderwijk, Hasselt, Hattem, Kampen, Zutphen en Zwolle, zijn meer dan alleen steden. Ze nemen je mee terug in de tijd van de Hanzeverbonden. Deze mooie, authentieke en historische steden zijn verbonden door het water, elk met zijn eigen unieke charmes. Door de ligging aan het water, waren de Hanzesteden vroeger machtige handelscentra. Je kan dus zeker stellen dat de bedrijvigheid er nog altijd in zit. Oud-Hollandse gebruiken, recepturen en sferen vind je hier dan ook zeker terug. Mede dankzij Europese subsidies, zijn er een aantal mooie lokale producten ontstaan binnen de Hanzesteden.

Hanzebrood uit Doesburg

Hanzebrood
Hanzebrood

In de Kerkstraat van Doesburg is het Hanzebrood ontstaan. Dit brood is ontstaan vanuit het initiatief om de rijke Hanzehandelshistorie te verbinden met de huidige markt. HANS - Ouderwets Lekker! heeft met die achtergrond een brood ontwikkeld gevuld met onder andere rozijnen en specerijen. Samen met wat boter smaakt deze heerlijk bij het ontbijt of bij de kofffie. In samenwerking met andere Hanzesteden, is dit typerend Hanzebrood samengesteld als ware Hanzebeleving. Het Hanzebrood komt in een mooie verpakking, dus tevens een leuk souvenirtje om mee naar huis te nemen of cadeau te geven aan vrienden of familie. Iets wat iedereen eens zou moeten proberen!

Hanzebrood uit Zwolle!

Hanzebrood
Hanzebrood

Ook Hanzestad Zwolle heeft zijn eigen Hanzebrood. Een goed gevuld brood met rozijnen, vijgen en gember, diverse kruiden en specerijen op basis van rogge. Het brood is te verkrijgen bij De Stadsbakker in Zwolle aan de Blijmarkt.

Hanzeworst uit Harderwijk

Dat de Hanzesteden een levendige onderlinge handel hadden, was niet alleen binnen Nederland het geval. Door de lange handelstochten naar de buurlanden, was het van belang etenswaar mee te kunnen nemen dat lang houdbaar was. Door invloeden van Duitse makelij, is hieruit de Hanzeworst ontstaan. De worst moet gedurende 1,5 uur warm gerookt worden op 80 graden, met een mix van diverse houtsoorten. Door het roken krijgt de Hanzeworst zijn typische volle smaak en maakt het de worst langer houdbaar. Door de worst even kort te grillen, kun je je hem serveren bij een heerlijk stampotje, Oud-Hollands kapucijners gerecht of in de snert.

Wil jij de Hanzeworst is proeven? Breng dan een bezoekje aan het jaarlijks terugkerend evenement Hanze Culinair in Harderwijk. Vanuit de Stichting Horecaondernemers Markt is dit evenement tot stand gekomen waar men het Hanze verleden kan herbeleven met een focus op cultuur 'met mes en vork'. Tip: proef de authentieke Hanzeworst bij restaurant en brasserie de Boterlap! Deze is sappig en vol van smaak, daar moet je je vingers wel bij aflikken.

Proef de Hanzebrok!

Hanzebrok
Hanzebrok

Een andere lekkernij uit de Hanze regio is de Hanzebrok, een zachte speculaas koek. Dit heerlijkheidje is momenteel enkel te koop bij Bakkerij de Verwennerij in Zwolle. Plan je een dagje naar Zwolle? Vergeet dan zeker niet om deze lekkere koek te scoren bij Bakkerij de Verwennerij in Westenholte!

Toch zin in een andere zoete lekkernij? Kies voor de lekkere Hanze koekjes die te verkrijgen zijn bij Bakkerij Wegerif in Harderwijk.

Tip: de Hanzethee

Naast zoete- en hartige hapjes, zijn er ook meerdere drinkwaren ontstaan binnen de Hanzesteden. Zo ook een eigen thee! De Hanzethee is beschikbaar in verschillende varianten. Zo is er een heerlijke groene zachte thee, met een mix van bosvruchten. De geur is heerlijk zoet, maar de smaak is daarin goed uit gebalanceerd en niet te zoet. Via 't Konkeltje in Hanzestad Zwolle kun je deze gewilde thee bemachtigen. Tip: zet deze thee niet te heet, dan komen de vruchtengeuren en de thee prachtig tot zijn recht! 

De robuuste Hanzekoffie

Hanzekoffie
Hanzekoffie

Een echt Hanzekoffie kon natuurlijk niet ontbreken in het straatje streekproducten! Deze robuuste koffie melange is populair bij liefhebbers van krachtige en pittige koffie. De Hanzekoffie kenmerkt zich als body, rond en robuust van smaak. Niet alleen mokka en diverse chocolade smaaknuances proef je, maar ook aardse tinten. De koffie is online te bestellen, onder ander bij de Weustman.

Mosterdstad Doesburg

Doesburg, een Hanzestad vol geschiedenis en cultuur. Je vindt er allerlei cultuurhistorische schatten, maar ook het oudste café van Nederland. Maar Doesburg staat ook bekend als dé mosterdstad van Nederland. Zelfs al in de Hanzetijd was dit het geval. De ambachtelijke mosterdfabriek is nog altijd in bedrijf, met een bijbehorend museum waar je alles te weten komt over mosterd. Plan een dagje naar deze gezellige vestingstad en loop één van de cafés of restaurants binnen om de mosterd te kunnen proeven. De Doesburgse mosterdsoep staat overal op de menukaart, niet te missen!

Mosterdfabriek Doesburg
Mosterdfabriek Doesburg

Streekproduct Doesburg: de lokale Hanzebier

Hanzebier
Hanzebier

Naast de eeuwenoude mosterd is binnen de Doesburgse stadsmuren het moderne Hanzebier ontstaan. Brouwerij Doesburgh, opgericht in 2017, heeft dit heerlijke speciaalbiertje op de markt gebracht. De Waag Oerblond Hanzebier heeft een alcoholpromillage van 6 procent en wordt gebrouwen bij Wentersch in Winterswijk.

Proef de Deventer Koek in Hanzestad Deventer!

De levendige Hanzestad Deventer heeft iets bourgondisch. Naast zijn rijke geschiedenis vind je er vele leuke cafés en boetiekjes, ideaal voor een leuk dagje uit! Breng een bezoekje aan de Deventer Koekwinkel en prikkel je smaakpapillen. De samenstelling van het recept en het gebruikte kruidenmengsel is nog altijd geheim, evenals de melange van de gebruikte honing.

Deventer Koek
Deventer Koek

De geschiedenis van de Deventer Koek gaat namelijk terug tot in de middeleeuwen. De eerste aantekening dateert uit 1417, waarin op een akte in detail het uiterlijk en het gewicht van de koek vermeld stond. De akte werd goed verborgen gehouden, zodat niemand de koek in een andere stad kon produceren of buiten Deventer kon bakken. Zo moesten de koekbakkers zelfs een eed afleggen. Dat de koek een Deventers product is en moest blijven, geldt vandaag de dag nog steeds. De Deventer Koek is dus niet zomaar een kruiden- of ontbijtkoek, het is er een met een eeuwenoude geschiedenis. Zeker het proberen waard!

Hanzekookboek: culinair geschiedenisboek van de Hanzesteden

Dat de Hanzesteden vele culinaire streekproducten kent is geen geheim meer. De middeleeuwen hebben een groot impact gehad hierop en zo is het Hanzekookboek ontstaan. Het is meer dan een kookboek, het is een culinair geschiedenisboek. Het Hanzekookboek draagt als ondertitel 'In de pan van de Middeleeuwen'. Je leest er namelijk wat er in de Middeleeuwen werd gegeten en gekookt, aan de hand van de producten die er toen beschikbaar waren. Denk aan vis uit de IJssel en de Zuiderzee, vlees en kip van de eigen veestapel en groente van het seizoen uit eigen hof. In het Hanzekookboek vind je dan ook recepten met de eenvoudige ingrediënten van vroeger, waarmee je hedendaags nog altijd heerlijke potjes kunt koken!

Leuke streekproducten binnen de Hanzesteden

Hanzekwartet - Studio Biesterveld
Hanzekwartet - Studio Biesterveld

Naast alle heerlijke, lokale producten, vind je binnen de Hanzesteden ook meerdere leuke streekproducten. Middels het Hanzekwartet krijg je spelenderwijs een kijkje in de rijke Hanze historie. Het kwartet bestaat uit 48 rijk geïllustreerde kaarten verdeeld over 11 thema’s, waaronder Gilden & Ambachten en Schurken & Schavuiten.

Maar ook het Hanzebordspel is hier een mooie voorbeeld van. Reis terug in de geschiedenis en ontdek Hanzestad Kampen middels een potje Hanzenbord. Dit gezelschapspel is gelijk aan een ganzebordspel, echter enkel te verkrijgen in Hanzestad Kampen. Het neemt je terug in de Hanze tijd van Kampen, erg leerzaam en vermakelijk!

Hansa Teutonica Big Box

Ben jij een echte handelaar? Het spel Hansa Teutonica gaat terug naar de Duitse Hanze (Latijn: Hansa Teutonica), een middeleeuws verbond tussen handelaren en steden. Als speler van het spel probeer je als handelaar je aanzien binnen de Hanze te vergroten. Hansa Teutonica is een interactief strategisch spel waarbij je veel vrijheid hebt in het kiezen en gebruiken van je acties.

Hanze Escaperoom

Naast al die leuke en lekkere lokale producten zijn er vele leuke activiteiten die in het teken staan van de Hanze. Denk bijvoorbeeld aan de Hanze Escaperoom! Tijdens de Hanze escape is het doel om uit een van de meest bijzonder locaties van Elburg te ontsnappen: de historische Vischpoort. Waan je terug in de tijd van de Hanze en probeer als groep binnen 75 minuten de sollicitatieprocedure om de nieuwe poortwachter te worden te doorstaan. Elburg is namelijk dringend opzoek naar nieuwe poortwachters! Worden jij en jouw familie of vrienden de nieuwe poortwachters van Elburg? Door raadsels op te lossen worden nieuwe verdiepingen in de poort ontgrendeld en kom je steeds dichter bij de sleutel van Elburg!

Hanze Outside Escape

Of ga voor de Outside escape waarmee je de Hanzesteden Wezel en Zutphen op een speelse manier ontdekt. De Outside escape is een automatisch geleide tour door een stad, museum of andere locatie. Tijdens de tour los je met jouw team raadsels op terwijl je reist door het rijke verleden van de Hanzesteden. Het stimuleert je om goed rond te kijken waardoor je op een speelse wijze de mooiste plekken van de stad leert kennen. Alle informatie krijg je gemakkelijk op jouw telefoon toegestuurd waardoor je kunt starten wanneer je zelf wilt!

Hanze Walk of Fame

De Hanze Walk of Fame is een belevingstour waarin op een innovatieve manier kennis overgebracht wordt over de unieke Hanzecultuur en de actuele waarde van de Hanzesteden. De deelnemers maken kennis met de sociale gewoonten, rituelen, tradities, volksverhalen en streektaal van de Nederlandse en Duitse Hanzesteden in de grensregio. Ook wordt de bloeitijd van de Hanze tot leven gebracht met authentieke en aansprekende verhalen en worden deze gekoppeld aan ondernemende bewoners van nu. Dat doen we ook door de handelsgeest van inwoners te koppelen aan zichtbare kwaliteiten van Hanzesteden en hun cultuur.

Er wordt gewerkt aan belevingtours voor Zwolle, Emmerich en Hattem. Recentelijk is de Hanze Walk of Fame in Hattem gelanceerd, waarmee je Hattem op een geheel nieuwe manier kunt ontdekken. Deze unieke belevingsroute in Hattem kun je volgen via www.hanzewalk.nl.

De andere belevingstours zijn nog in ontwikkeling. Houdt de website in de gaten voor meer informatie!

Kunst producten uit de Hanze

Glas kogge
Glas kogge

In de Hanzesteden bruist het van de historie, kunst en cultuur, die sterk met elkaar verbonden zijn. In de hedendaagse kunst van nu is de historie van de Hanzetijd goed terug te zien. Bijvoorbeeld deze Glas Kogge die verkrijgbaar is in Altelier Lucas in Kalkar, Duitsland. Het glazen kunstwerk is gebaseerd op een kogge zoals we die uit de Hanzetijd kennen. ↵

Muurschildering  Thomas á Kempis
Muurschildering Thomas á Kempis

Maar ook de muurschildering van Thomas á Kempis in Zwolle is een voorbeeld van de verbinding tussen hedendaagse kunst en de historie van de Hanzetijd. Thomas á Kempis was een belangrijke man in de Hanzetijd. Hij wordt gezien als het boegbeeld van de religieuze stroming moderne devotie die een innige verbondenheid had met de Hanze. De muurschildering waarop Thomas á Kempis te bewonderen is gemaakt door streetartist Donovan Spaanstra. Het kunstwerk is te vinden op het kruispunt van de Sassenstraat en de Goudsteeg in Zwolle.

Een aantal van bovenstaande producten zijn binnen het Interreg project ‘Grensoverschrijdende samenwerking Hanzesteden’ tot stand gekomen. Het budget kon alleen worden ingezet op concept- en productontwikkeling. Een mooie manier om de eeuwenoude Hanzehistorie meer zichtbaar te laten worden in onze steden!