Het jaar 1493 - Noord van Elburg

Verrast draaide Ties zich om. Daar stond een oude man, leunend op een stok. ‘De vloot komt thuis,’ herhaalde hij zacht. ‘Onze Elburger schippers, vanuit Falsterbro. Dat is een handelspost in de Sont. Een jaar lang werken ze daar in de haringhandel, en in december mogen ze naar huis om kerst te vieren. Haring hebben we niet hier, meneer. Het water bij Elburg is te zoet. Maar we leven goed van de vis. En van wat we zelf vangen.’

Ties knikte maar wat. De oude man leek meer voor zichzelf te vertellen dan voor hem. ‘Het Hanzeverbond doet Elburg goed, meneer. Zo goed dat er een haven moest komen. U kunt ‘m vanaf hier zien. Die lange geul, met het havenhoofd zo ver in zee? Die heb ik helpen graven. Als jonge jongen, vijftig jaar geleden. Tweeduizend meter lang is-ie. Recht op de Vischpoort af, geleid door het havenlicht.’ ‘Waarom zo lang?’ vroeg Ties. ‘De kust van Elburg is zanderig. Diepe schepen kunnen niet dichtbij komen, en de rede volstond niet toen de visserij aantrok. Dus kwam er een vaargeul door de zandplaat.’ ‘U was zelf geen visser?’ ‘Nee. Ik was timmerman. De havengeul moest worden voorzien van een houten damwand. Om de vaart diep te houden. En bij het plaatsen van die wand versplinterde een balk. Het kostte me het licht in beide ogen.’

Nu pas viel het Ties op dat de man hem niet aankeek. Hij was blind. ‘Wat erg,’ zei Ties. ‘Ach,’ glimlachte de man, ‘ik heb geluk gehad dat ik bij mijn broer in de werkplaats kon komen. Schaven en schuren kun je met de ogen dicht. En om te weten hoe de haven van Elburg erbij ligt, meneer, daarvoor heb ik geen ogen nodig. Die mooie beelden zie ik dagelijks in mijn hoofd.’